Vaste constructies

Op deze pagina staat een lijst van vaste constructies die geen sterk figuurlijke betekenis hebben en soms dicht bij de letterlijke vertaling blijven.
Het zijn woordgroepen waarvan het goed van pas kan komen om ze direct te kunnen herkennen en vertalen.

QUIZ: vaste constructies Italiaans-Nederlands
QUIZ: vaste constructies Nederlands-Italiaans
Vaste constructies
Italiaans Nederlands
fammi sapere laat me weten
eccomi hier ben ik
come al solito zoals gewoonlijk
non fa niente het maakt niets uit, het geeft niets
mica tanto niet echt
mica male niet slecht
essere in grado (di) in staat zijn (om)
dovuto a te wijten aan
mi viene da piangere ik moet huilen, ik kan wel janken
ad/per esempio bijvoorbeeld
di fila, in fila op een rij, opeenvolgend, achter elkaar
credere di sì/no geloven van wel/niet
non avere niente/nulla da fare niets te doen hebben
non c’è niente da fare er is niets aan te doen
da quella parte die kant op
aver(e) bisogno di behoefte hebben aan, nodig hebben
aver(e) voglia di zin hebben in/om
stando alle dichiarazioni volgens verklaringen
avere ragione gelijk hebben
avere torto ongelijk hebben
(non) vale la pena het is (niet) de moeite waard
come si deve zoals het hoort, fatsoenlijk
fare a meno (di) zonder doen/kunnen
si tratta di het gaat om, het betreft
parlare ad alta / a bassa voce hardop/zachtjes praten
e così via enzovoort
a dovere naar behoren
stringere la mano (a) de hand schudden (van), handen schudden (met)
avere a che fare con (iets) te maken hebben met
a tal fine daartoe, hiertoe [voor dit doeleinde]
senso del dovere plichtsbesef, plichtsgevoel
a titolo informativo ter informatie
in agguato op de loer
in cambio (di) in ruil (voor), als tegenprestatie (voor)
prendere atto (di) opmerken, kennis/nota nemen (van)
a prescindere da, prescindendo da ongeacht, los van
fare/schiacciare un pisolino een dutje doen
volgere al termine tot een einde komen, ten einde lopen
portare a termine afronden, afmaken, uitvoeren
lasso di tempo tijdsspanne, termijn, periode
rendere omaggio (a) hulde brengen (aan), eer betonen (aan)
mettere alla prova op de proef stellen, testen
tanto vale net zo goed (kunnen)
fin troppo veel te, te veel, maar al te

Fammi sapere is een voorbeeld van hoe in het Italiaans het werkwoord fare wordt gebruikt voor het Nederlandse 'laat me'.
Fare wordt gebruikt als het gaat om een opdracht, bevel of een wat dwingend verzoek en lasciare als het gaat om toestaan en ruimte geven.

Meer voorbeelden: fammi pensare (laat me denken), fammi vedere (laat me zien), lasciami in pace (laat me met rust), lasciami andare (laat me gaan).
Overigens gebruiken Italianen nog wel eens fare waar het eigenlijk lasciare moet zijn.