Achtervoegsels - i suffissi (alterativi)

Het Italiaans kent diverse achtervoegsels die de betekenis van een woord relatief subtiel veranderen.
Deze achtervoegsels worden verbogen zoals de normale uitgangen van een zelfstandig of bijvoeglijk naamwoord.
Onderstaand een selectie:

Let wel: veel woorden, met name op -one en -ino, hebben een dergelijke uitgang zonder dat er sprake is van een achtervoegsel.
De klemtoon van woorden met een achtervoegsel ligt altijd op de voorlaatste lettergreep.

In principe komt elk zelfstandig naamwoord in aanmerking voor een achtervoegsel.
Op deze pagina worden voorbeelden gegeven die een zeker gebruik in de praktijk kennen.

De doorwerking van een achtervoegsel op de vertaling is soms beperkt tot het toevoegen van een bijvoeglijk naamwoord.
Een woord met achtervoegsel kan ook zo zijn ingeburgerd dat het als nieuw woord met een betekenis op zichzelf is te beschouwen.

Vergroten met -one

stanza ('kamer') => stanzone ('grote kamer')
scarpa ('schoen') => scarpone ('laars, hoge schoen')
tromba ('trompet') => trombone ('trombone')
barba ('baard') => barbone ('zwerver')
mille ('duizend') => milione ('miljoen') [tweede letter L vervalt]
carta ('papier') => cartone ('karton, (kartonnen) doos, tekenfilm')

Verkleinen met -ino, -etto, -ello

bacio ('kus') => bacino ('kusje')
pane ('brood') => panino ('broodje')
gatto ('kat') => gattino ('kitten')
cucchiaio ('lepel') => cucchiaino ('theelepel')
maschera ('masker') => mascherina ('mondkapje')
lampada ('lamp') => lampadina ('gloeilamp, peertje')

frugoletto ('schattige baby')
maschietto ('jongetje [baby]')
freccia ('pijl') => freccetta ('(dart)pijltje')

casa ('huis') => casella ('hokje, vakje')
Soms worden extra letters tussengevoegd (-ol- of -ic-) omdat het woord met die uitgang al in gebruik is voor een andere betekenis:
topo ('muis') => topolino ('muisje')
carta ('kaart, papier') => cartolina ('brief-/ansichtkaart') [want cartina = 'kleine kaart/plattegrond; vloeipapiertje']
posto ('plaats, plek') => posticino ('plekje') [want postino = 'postbode']

Liefkozen met -uccio of kleineren met -accio, -astro

tesoro ('schat') => tesoruccio ('schatje')
femmina ('vrouwtje/meisje') => femminuccia ('meisje [baby]', informeel ook: watje, mietje, doetje)*

tempo ('tijd; weer') => tempaccio ('slecht weer, noodweer')
parola ('woord') => parolaccia ('scheld-/vloekwoord')

medico ('arts, dokter') => medicastro ('kwakzalver')
poeta ('dichter') => poetastro ('slechte dichter, rijmelaar')
* Het achtervoegsel -uccio is doorgaans positief bedoeld maar in enkele gevallen juist negatief.