Voorzetsels - le preposizioni

Basisvoorzetsels
Italiaans Nederlands (o.a.:) enkele functies (geeft aan):
di van, dan bezit, eigenschap, vergelijking
a naar, te, aan plaats, richting
da van(uit), door, naar, sinds afkomst, uitvoerder, richting
in in, naar plaats, richting
con met
gezelschap, hulpmiddel
su op, over plaats, onderwerp van tekst
per voor, om te, naar, via ontvanger, doel, tijd
tra, fra tussen, over plaats, tijd

Samentrekking basisvoorzetsels met lidwoorden
voorzetsel il la i le lo gli l'
di del della dei delle dello degli dell'
a al alla ai alle allo agli all'
da dal dalla dai dalle dallo dagli dall'
in nel nella nei nelle nello negli nell'
con * col (colla) coi (colle) (collo) (cogli) (coll')
su sul sulla sui sulle sullo sugli sull'
* In de schrijftaal wordt alleen de samentrekking van col nog regelmatig gebruikt en soms coi.

De volgende patronen zijn te herkennen:
1. lidwoorden intact achteraan, behalve bij il waar de i vervalt
2. verdubbelde medeklinker bij lidwoorden die beginnen met de letter l
3. di wordt de, in wordt ne, con wordt co

di

da

a

in

con

su

per

tra / fra

Plaatsbepaling en verplaatsing: 'a' of 'in'?




Meerlettergrepige voorzetsels
Italiaans Nederlands (o.a.:) enkele functies (geeft aan):
prima di vóór, voodat tijd, volgorde
dopo* na tijd, volgorde
davanti a voor, tegenover plaats
dietro* achter, na plaats, volgorde
sopra* boven(op), over plaats
sotto* onder, beneden plaats
senza* zonder toestand
dentro* binnen plaats
fuori da/di buiten plaats
contro* tegen plaats
verso* tegemoet, omstreeks plaats/richting, tijd
entro binnen, niet later dan tijd
vicino a dichtbij plaats
accanto a naast, dichtbij plaats
lontano da ver van plaats
intorno a (rond)om plaats, tijd
lungo langs plaats/richting
fino (a) tot, totdat plaats, tijd, kwantiteit
attraverso doorheen plaats/richting
tranne behalve, uitgezonderd toestand
eccetto behalve, uitgezonderd toestand
durante tijdens, gedurende tijd
secondo volgens, overeenkomstig relatie
oltre voorbij, aan de overzijde, meer dan, zowel als plaats, kwantiteit
mediante door middel van relatie
tramite door middel van relatie
malgrado ondanks relatie
invece di in plaats van relatie
insieme con samen met relatie
assieme a samen met relatie
QUIZ: vertaal de meerlettergrepige voorzetsels vanuit het Italiaans



Voorzetseluitdrukkingen - le locuzioni prepositive

Locuzioni prepositive zijn woordgroepen die fungeren als voorzetsel. Onderstaand een kleine selectie.

Voorzetseluitdrukkingen
Italiaans Nederlands
in mezzo a midden in, te midden van
di fronte a tegenover
a causa di vanwege, om reden van, als gevolg van
in conseguenza di als gevolg van
per mezzo di door middel van
in quanto a wat betreft, betreffende
al fine di teneinde, om te
a proposito di met betrekking tot
in base a op basis van
in cambio di in ruil voor
in confronto a in vergelijking met